Σε πλήρη απόγνωση παραμένουν χιλιάδες ιδιοκτήτες με οικόπεδα τα οποία βρίσκονται εκτός σχεδίου και δεν μπορούν να χτίσουν.
Ο εγκλωβισμός τους προέκυψε μετά από σχετική απόφαση του ΣτΕ και παρά την πρόθεση του υφυπουργού Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκου Ταγαρά, να φέρει στη Βουλή σχετική τροπολογία (είχε πει στις 4/4/2023 μέχρι την Μεγάλη Τετάρτη) αυτή κόπηκε μετά από απόφαση του Γιώργου Γεραπετρίτη και έως σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία εξέλιξη.
Μάλιστα βουλευτές της ΝΔ είχαν εξεγερθεί με το «φρένο Γεραπετρίτη» και είχαν καταθέσει ερώτηση στη Βουλή για το θέμα της κατάργησης της αρτιότητας των 4 στρεμμάτων στα εκτός σχεδίου οικόπεδα, ωστόσο, με το κλείσιμο της Βουλής λόγω των εκλογών όλα πάνε… αρκετά πίσω.
Η απόφαση του ΣτΕ
Η επίμαχη απόφαση του ΣτΕ (176/2023) αφορούσε οικόπεδο εκτός σχεδίου στο νησί της Πάτμου. Σύμφωνα με αυτή, δεν αρκεί πια η προϋπόθεση να είναι ένα οικόπεδο πάνω από 4 στρέμματα, αλλά θα πρέπει να έχει και πρόσβαση σε κοινόχρηστη οδό, δηλαδή σε δρόμο. Είχε προηγηθεί απόφαση του Εφετείου Πειραιά, με την οποία συντάχθηκε το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο.
Έτσι καταργήθηκε με τον πλέον επίσημο τρόπο η εκτός σχεδίου δόμηση και τινάχθηκαν στον «αέρα» χιλιάδες περιουσίες και οικόπεδα που είναι μεν άνω των 4 στρεμμάτων (βασική προϋπόθεση για την οικοδόμηση ακινήτου), όμως δεν είναι σε δρόμο.
Ακολούθησε η διαμεσολάβηση του κ. Ταγαρά, αλλά και το «φρένο» Γεραπετρίτη. Μάλιστα ο κ. Ταγαράς είχε δηλώσει: «Επεξεργαζόμαστε μεταβατική διάταξη η οποία θα δίνει σαφή απάντηση στο πρόβλημα το οποίο έχει δημιουργηθεί» και αμέσως μετά ο κ. Γεραπετρίτης είπε ένα μεγαλοπρεπές «όχι».
Τότε μάλιστα είχε βγει στα… κάγκελα το ΤΕΕ και είχε ζητήσει να βγει εγκύκλιος από το υπουργείο Περιβάλλοντος και να δοθεί λύση, με πιο πιθανή να προκρίνεται μια μεταβατική περίοδος 4-5 ετών για την εφαρμογή του μέτρου, προκειμένου να «ξεπαγώσουν» κάποιες άδειες οικοδόμησης και επενδύσεων.
Αντίδραση συμβολαιογράφων – δικηγόρων – μηχανικών
Λίγες μέρες πριν τις εκλογές οι συμβολαιογράφοι, οι δικηγόροι, οι μηχανικοί και οι ιδιοκτήτες σε κοινή τους συνέντευξη ζήτησαν από τα κόμματα να πάρουν θέση και να δοθεί οριστική λύση.
Όπως ανέφεραν σε κοινή συνέντευξη τύπου η απόφαση του ΣτΕ σε συνδυασμό με τη διαχρονική αδράνεια της Ελληνικής Πολιτείας να υλοποιήσει όσα της αναλογούν από τους νόμους που η ίδια έχει ψηφίσει από το 1923 και μετά, οδηγεί ειδικά την εκτός σχεδίου μικροϊδιοκτησία σε απαξίωση και οικονομικό μαρασμό, προκαλώντας έντονο κοινωνικό πρόβλημα στην μέση ελληνική οικογένεια ιδίως της περιφέρειας.
Αγροτεμάχια εκτός σχεδίου που αποκτήθηκαν ως άρτια και οικοδομήσιμα, σε πολλά εξ αυτών δε εκδόθηκαν νομίμως οικοδομικές άδειες, πληρώθηκαν και εξακολουθούν να πληρώνονται φόροι ως άρτια και οικοδομήσιμα, σήμερα αδυνατούν να οικοδομήσουν. Η δε Πολιτεία δεν απαντά στο ερώτημα για την τύχη των υφιστάμενων οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν νομίμως από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Η Πολιτεία από την άλλη διαχρονικά αρνείται να χαρακτηρίσει και να ορίσει ποιοι δρόμοι είναι κοινόχρηστοι, καθώς οι σχετικές διατάξεις είναι νεφελώδεις και δυσεφάρμοστες ενώ οι διαδικασίες είναι ανύπαρκτες. Ακόμα δε και στις περιπτώσεις που η Ελληνική Πολιτεία οριοθέτησε και καθόρισε αγροτικούς δρόμους (περίπτωση διανομών), η ίδια δεν τους αναγνωρίζει.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι μικροϊδιοκτήτες απαξιώνονται ενώ οι ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν χαρακτηριστεί «στρατηγικές επενδύσεις» ή επενδύσεις «εθνικού ενδιαφέροντος» μπορούν να οικοδομήσουν εκτός σχεδίου εκεί που οι υπόλοιποι αδυνατούν, με δικούς τους όρους και fasttruck διαδικασίες.
Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ και της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI), δικηγόρος, Στράτος Παραδιάς, τόνισε:
«Η εκτός σχεδίου δόμηση, είναι δόμηση με κανόνες και όχι αυθαίρετη.
Η απαγόρευση της δόμησης εκτός σχεδίου απαξιώνει την περιουσία του ελληνικού λαού και της ελληνικής οικογένειας και παραβιάζει βάναυσα το ανθρώπινο δικαίωμα της ιδιοκτησίας.
Είναι απογοητευτικό ότι τα πολιτικά κόμματα δεν έκαναν την παραμικρή αναφορά στα προγράμματά τους για το πώς θα επιλυθεί.
Επιβάλλεται η άμεση εκ του νόμου αναγνώριση ως κοινόχρηστων, τουλάχιστον όλων των ασφαλτοστρωμένων και με όλα τα δίκτυα δρόμων που ανήκουν στο Δημόσιο και στους Δήμους και όσων γηπέδων έχουν νόμιμη πρόσβαση».
